Kun je als werkgever de arbeidsvoorwaarden wijzigen?

Wat zijn de vuistregels voor het wijzigen van arbeidsvoorwaarden?

Wanneer jij als werkgever een wijziging van de arbeidsvoorwaarden wilt doorvoeren, is het belangrijk dat je eerst met je werknemers tot een schriftelijke overeenstemming bent gekomen; een zogenaamde ‘eenzijdig wijzigingsbeding’. Dit is een artikel in de arbeidsovereenkomst, waarin je als werkgever hebt bepaald, dat je ook zonder instemming van de werknemer de arbeidsvoorwaarden kunt aanpassen. Natuurlijk moet je hier wel zwaarwichtig belang bij hebben. Maar wat zijn nou de verschillende gevolgen en stappen bij het wel of niet hebben van zwaarwichtig belang.

Wijzigingsbeding in overeenkomst of reglement

Heb je in de arbeidsvoorwaarden het eenzijdig wijzigingsbeding opgenomen? En wil je door omstandigheden bepaalde arbeidsvoorwaarden wijzigen? Dan moet je de werknemer wel de kans geven om eventuele bezwaren tegen deze voorgestelde wijziging(en) te uiten. Het is dus van belang dat je voordat je direct overgaat op uitvoering, de geplande wijziging vooraf aan de werknemer(s) voorgelegd, zodat hij of zij hier rustig op kan reageren.

Lukt het niet om tot een overeenstemming te komen met de werknemer? Dan kan de geplande wijziging enkel worden doorgevoerd, als je als werkgever bij de wijziging een dusdanig goede reden (zwaarwichtig belang) heeft, dat het belang van de werknemer hiervoor ook echt gunstig moet uitkomen.

Wat doe je als er geen wijzigingsbeding is overeengekomen?

Wanneer je er als werkgever van overtuigd bent dat de veranderende arbeidsvoorwaarden ook voordelig zijn voor de werknemer zullen er toch eerst wat obstakels overwonnen moeten worden om de gewenste aanpassingen alsnog door te kunnen voeren. Je dient daarom als werkgever ook de volgende stappen te doorlopen:

1. Je moet kunnen aantonen dat jij als werkgever voldoende aanleiding hebt om een bepaalde arbeidsvoorwaarde te wijzigen. Ben je al een winstgevend bedrijf? Dan is het enkel nog meer winst willen maken niet voldoende aanleiding zijn. Wanneer je kosten bespaard op personeel, bijvoorbeeld door het afschaffen van leaseregelingen of sportabonnementen, gaat je werknemerstevredenheid omlaag. Kan jij dat geld als bedrijf absoluut niet missen door bijvoorbeeld een faillissement? Dan is het juist wel bevorderlijk deze kosten te schrappen. 

2. Ook moet je als werkgever de redelijkheid van jouw voorstel goed kunnen onderbouwen. In veel gevallen zal het invoeren van een wijziging pas redelijk zijn, als deze niet per direct ingevoerd wordt. Het is verstandiger dit gelijkmatig te doen met een afbouwregeling. 

3. De belangen bij het ongewijzigd laten van de arbeidsvoorwaarden dienen tot slot minder zwaar te wegen dan het belang van de werkgever om de voorwaarden juist wél te veranderen. Hierbij kijk je vervolgens ook goed naar de situatie per individuele medewerker. Een wijziging bijvoorbeeld reiskostenvergoeding kan voor een werknemer die ver weg woont een groot verschil maken terwijl een werknemer die om de hoek woont hier niks van voelt. 

Is het mogelijk om de tijd van een overeenkomst te wijzigen, die voor onbepaalde tijd is aangegaan?

Het spreekt misschien voor zich, maar bij een contract voor onbepaalde tijd zal het wijziging van de duur het contract zich niet voordoen, omdat er geen evaluatiedatum aan vast zit. Het overeenkomen of ontstaan van een contract voor onbepaalde tijd betekent dat beide partijen instemmen met dat er geen op voorhand bepaalde datum is waarop de arbeidsovereenkomst eindigt. 

Toch kun je als werkgever gedurende de contractperiode, samen met de werknemer afspreken dat die einddatum er wel gaat komen. In dat geval is er sprake van een beëindigingsovereenkomst of er is sprake van het overeenkomen van een nieuw contract voor bepaalde tijd. De wet schrijft dit dan ook dwingend voor; opzegging is nodig, als partijen in overleg een overeenkomst voor onbepaalde tijd beëindigen en vervolgens voortzetten met een overeenkomst voor bepaalde tijd.

Let op!

Het eenzijdig wijzigen van primaire of secundaire arbeidsvoorwaarden is complexe materie. Daarnaast kan het flink wat geld kosten als je het niet op de juiste manier afhandelt. We raden je daarom ook altijd aan je te laten adviseren door een advocaat of jurist voordat je hiertoe overgaat. Succes met het verdiepen in de materie, we hopen je in ieder geval goed op weg te hebben geholpen.