Loonstrook: check alles met deze encyclopedie

Je loonstrook in het kort:

• Op een loonstrook vind je persoonlijke en werkgeversgegevens, belastingen, premies en een uitsplitsing van bruto- naar nettoloon.  

• Belangrijke afkortingen zijn bijvoorbeeld LH (loonheffing) en LHK (loonheffingskorting).  

• Je ziet vaak extra’s zoals reiskostenvergoeding, vakantiegeld of onregelmatigheidstoeslagen. 

• Je ontvangt je loonstrook meestal digitaal, elke maand. Een papieren versie is nog steeds mogelijk.  

• De jaaropgave biedt een overzicht van je inkomsten en premies; nuttig voor belastingaangifte en bijvoorbeeld een hypotheekaanvraag.  

• Bewaar je jaaropgaven minstens vijf jaar voor je financiële administratie en eventuele belastingcontrole. 

Wat is een loonstrook?

Een loonstrook is eigenlijk veel meer dan alleen een document dat vertelt wat je maandelijkse salaris is. Het geeft je een kijkje in hoe je loon tot stand komt. Je ziet precies welke belastingen en premies worden afgeschreven en of je recht hebt op extra toeslagen. Daarom zetten we stap voor stap op een rij wat er precies op zo’n salarisstrook staat en hoe je het makkelijk(er) kunt lezen. 

Loonstroken zijn verder nodig in meer situaties dan je misschien denkt. Hier zijn een paar voorbeelden:  

• Bij het afsluiten van een huurcontract, als bewijs van je inkomen.  

• Voor het aanvragen van een lening; geldverstrekkers willen weten wat je verdient.  

• Om toeslagen, zoals zorgtoeslag, aan te vragen. 

De opbouw van je loonstrook

Elke loonstrook kan er net wat anders uitzien, maar de opmaak is vaak hetzelfde. Aan de bovenkant vind je meestal jouw gegevens en die van je werkgever. Denk aan je naam, adres, het bedrijf waar je werkt en de periode waarvoor de salarisstrook geldt. Soms staan hier ook details zoals je contracturen en je uurloon vermeld. Ideaal, want zo zie je meteen het fundament van je salaris en kun je checken of alles klopt. 

Het interessantste stukje van je loonstrook? Voor de meeste mensen is dat toch het gedeelte waar het bruto-nettoloon wordt uitgesplitst. Hier zie je precies hoe het bedrag dat je werkgever in gedachten heeft (je brutoloon) wordt omgezet naar wat jij uiteindelijk op je rekening krijgt (je nettoloon). Het begint bij je brutoloon, maar daar gaan meteen een aantal kosten van af. Denk aan loonheffing, premies voor sociale verzekeringen en misschien ook je pensioenpremie. Soms zijn er fijne verrassingen te vinden boven op je nettoloon, zoals een reiskostenvergoeding of thuiswerkvergoeding. Uiteindelijk zie je onderaan de streep wat je daadwerkelijk op je bankrekening krijgt. 

Wat betekenen de termen en afkortingen op je loonstrook?

Een loonstrook kan eruitzien als een puzzel van cijfers, termen en afkortingen. Om het eenvoudiger te maken, vind je hieronder een uitgebreid overzicht van wat de belangrijkste termen en afkortingen betekenen. 

Belangrijkste termen en afkortingen van een loonstrook

Belastingen en premies

• LH: Loonheffing – het bedrag dat je betaalt aan inkomstenbelasting, premies voor volksverzekeringen en werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet. Soms zie je ook LH tabel, LHT, TB, of LHTB staan, dat betekent hetzelfde. Werkenden hebben te maken met de witte tabel van de Belastingdienst, gepensioneerden met de groene tabel. 

• LHK: Loonheffingskorting – een belastingkorting die ervoor zorgt dat je minder belasting betaalt. Deze korting op belasting mag je meestal maar op één inkomen krijgen. 

• BT: Bijzonder tarief – loonbelasting die je betaalt over bijzonder loon zoals vakantiegeld of een bonus. Soms staat dit als BT% of % LH TBB.

• AOP: Algemeen ouderdomspensioen – premie voor je oude dag.

• ZVW: Zorgverzekeringswet – de premie die je betaalt voor de Nederlandse zorgverzekering.

• ZW: Ziektewet – hiermee ben je verzekerd bij arbeidsongeschiktheid door ziekte als je werkgever je niet meer hoeft te betalen. 

• WW: Werkloosheidswet – premie voor een vangnet bij werkloosheid.

• WIA: Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen – premie voor arbeidsongeschiktheid.

• WAO: Wet arbeidsongeschiktheid – dit is de voorganger van de WIA, nog relevant voor sommige situaties.

• WGA wn: Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten (werknemersdeel van de premie).

Loon en verzekeringen

• Bruto: Brutoloon – het totaalbedrag aan uren voordat belastingen en premies zijn afgetrokken. Dit wordt soms ook contractloon of basisloon genoemd. 

• Netto: Nettoloon – het uiteindelijke bedrag na aftrek van belastingen en sociale premies. Soms gaat hier nog een bedrag af, bijvoorbeeld de Gedifferentieerde premie Werkhervattingkas (Whk), in het geval je zelf meebetaalt aan de premie werknemersverzekeringen. 

• Loon SV: Sociale verzekeringsloon – je brutoloon minus de pensioenpremie, als je dat betaalt. Het is het loon waar je belastingen en sociale verzekeringspremies betaalt. Andere namen hiervoor kunnen zijn: fiscaal loon, svw-loon, loon, loon voor loonheffing, heffingsloon, heff. PL loon (heffingsplichtig loon), loon LH (belastbaar loon/loonheffingen), loon loonbelasting (LB)/volksverzekeringen, loon LB/PH (loonbelasting/premieheffing), loon voor inhoudingen, of loon werknemersverzekeringen.

• SV-dagen: Sociale verzekeringsdagen – het aantal dagen waarover je loon SV is berekend. Dit kan ook genoemd worden als loondagen of SV-loondagen.

Extra vergoedingen en toeslagen

• Reiskostenvergoeding: vergoeding van je werkgever voor je woon-werkverkeer.

• Flexwerkvergoeding: vergoeding voor bijvoorbeeld thuiswerken. 

• Vakantiegeld: extra toelage (meestal 8% van je brutoloon) die je vaak in mei ontvangt.

• Vakantie-uren: het totaal aantal vakantie-uren dat je hebt opgebouwd.

• Saldo vakantiegeld: het bedrag aan vakantiegeld dat je tot nu toe hebt opgebouwd, vaak als apart saldo vermeld.

• ORV: Overwerkvergoeding – de extra toeslag die je ontvangt bij werkzaamheden buiten je normale uren.

• ORT: Onregelmatigheidstoeslag – toeslag voor werken op afwijkende uren, zoals ’s nachts of in het weekend.

• ADV: Arbeidsduurverkorting – soms zie je dit staan als uitbetaalde uren als je recht hebt op ADV.

Arbeidsvoorwaarden

• PfW: Pensioenfonds Werkgevers – de bijdrage die de werkgever betaalt aan je pensioen.

• PfW wn: Pensioenfonds Werknemer – de pensioenpremie die jij zelf afdraagt.

• AP: Aanvullend pensioen – extra pensioenpremie voor een regeling bovenop je normale pensioen.

• WIA-hiaat: dit is een premie die je betaalt om extra dekking te krijgen bij arbeidsongeschiktheid. De standaard WIA-uitkering kan een gat achterlaten in je inkomen, en deze verzekering vult dit tekort (het ‘hiaat’) netjes op. Op je loonstrook kan dit ook staan als hiaatpremie of aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering, afhankelijk van hoe je werkgever het noemt. Staat er WGA? WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) is een van de twee soorten WIA.

• Premie aanvullende WW/WGA (spaww.nl): verzekering voor een private, aanvullende uitkering wanneer je WW of WGA afloopt.

Belasting en sociale regelingen

• Looncode: dit kan een cijfer zijn dat aangeeft onder welk tarief of regeling jouw inkomsten vallen. Denk bijvoorbeeld aan een speciaal tarief voor jongeren.

• OZB: Oudedagsvoorziening Bijdrage – een inhouding voor een verplichte oudedagsvoorziening (alleen bij specifieke sectoren).

• KO: Kinderopvangtoeslag – soms verwerkt via je salarisstrook als je werkgever de regeling rechtstreeks voor je afhandelt.

Financiële termen en overzichten

• Cum.: Cumulatieve gegevens – alle bedragen van het kalenderjaar tot nu toe opgeteld. Kan ook als Tm-periode worden weergegeven.

• TWK: Terugwerkende kracht – correcties op je loon uit een vorige periode.

• Netto +/–: kan betekenen dat er een netto correctie (bijbetaling of terugbetaling) is verwerkt voor vorige periodes.

• Pro-rata: je ziet dit als je een deel van je loon of vakantiegeld krijgt uitbetaald omdat je bijvoorbeeld niet een volledige maand hebt gewerkt.

Wanneer en hoe ontvang je je loonstrook?

De meeste werknemers ontvangen elke maand hun loonstrook. Maar je werkgever is dat niet verplicht. Er zijn wel momenten waar je hoe dan ook een loonstrook moet ontvangen: bij je eerste salaris en wanneer er iets in je loon of premies verandert. Tegenwoordig worden de meeste loonstroken digitaal verstuurd, bijvoorbeeld via een app, een online systeem of e-mail. Toch blijft een papieren versie ook een optie.

En dan is er de jaaropgave

Een jaaropgave is eigenlijk een samenvatting van je hele jaar in cijfers. Aan het einde van het jaar krijg je van je werkgever een overzicht van alle lonen, belastingen en premies die je dat jaar hebt verdiend en betaald. Hier kun je het voor gebruiken:  

• Belastingaangifte: de Belastingdienst gebruikt je jaaropgave om te controleren of je de juiste hoeveelheid belasting hebt betaald of terugkrijgt. Check of de ingevulde gegevens kloppen. 

• Hypotheek aanvragen: geldverstrekkers vragen vaak om je jaaropgave(s) om je jaarinkomen te kunnen beoordelen.  

• Toeslagen regelen: bij het aanvragen van toeslagen, zoals zorgtoeslag, kan de jaaropgave handig zijn om je inkomen te berekenen.  

• Financiële administratie: het is slim om jaaropgaven goed te bewaren, het liefst minimaal vijf jaar. Soms moet je namelijk later nog wat betalen aan de Belastingdienst. Dat heet navordering. Handig om dan je papieren alsnog te hebben.

Hoewel we ons best doen om ervoor te zorgen dat alle informatie up-to-date en correct is, kunnen we geen garanties bieden over de volledigheid, betrouwbaarheid of nauwkeurigheid ervan.

Geraadpleegde bronnen: 

• Nibud

• FNV

• CNV