Een carrièreswitch maken: dit zijn de mogelijkheden

Een carrièreswitch maken in het kort: 

• Reflecteren: vraag jezelf af wat je zoekt in een nieuwe baan en waarom. Ontdek wat je drijft en overweeg wat je minimaal nodig hebt om rond te komen.

• Oriënteren: ontdek wat je mist in je huidige baan en welke talenten je wilt benutten. Gebruik beroepskeuzetests, ervaringsdeskundigen en vacatures om inspiratie op te doen.

• Leerwerkloket: onderzoek leerwerktrajecten en mogelijkheden voor omscholing bij het UWV.

• Nieuwe kennis: overweeg (verkorte, deeltijd of duale) opleidingen, cursussen of interne trajecten. Het is interessant om te kijken naar sectoren met veel werkgelegenheid, zoals het onderwijs, de zorg of IT.

• Werkervaring: start eventueel met een werkervaringsplek of een proefperiode om praktijkervaring op te doen in een nieuwe branche.

• Solliciteren: werk je cv bij en benadruk in je motivatiebrief waarom je geïnteresseerd bent in de nieuwe sector en hoe je vaardigheden uit andere sectoren van waarde zijn voor je nieuwe carrièrepad.

1. Oriënteren

Als je nog geen idee hebt wat je wilt, is het belangrijk dat je jezelf eerst een aantal vragen stelt. Ga bij jezelf na wat je precies wilt veranderen en vooral: waarom. Stel: je hebt nu een kantoorbaan, dan kan het heel aantrekkelijk lijken om een bed & breakfast te openen in Zuid-Frankrijk. Maar het kan ook zijn dat je over zoiets fantaseert omdat je vrijheid mist in je werk. Die vrijheid kun je ook creëren zonder te emigreren. Vorm antwoorden op de volgende vragen: 

• Wat zijn jouw drijfveren?

• Wat zijn jouw capaciteiten?

• Welke factoren houden jou tegen om deze stap te maken?

• Welke factoren maken jou ongelukkig op je werk?

• Hoeveel moet en wil je minimaal verdienen? Als je aan een nieuw beroep begint, is je inkomen (in het begin) mogelijk lager dan nu. Bereken wat je minimaal nodig hebt om rond te komen en spaar als het nodig is alvast extra geld of vind een manier om je vaste lasten te verlagen.

Tijd om een beeld te vormen van wat je wilt. Misschien wil je van kantoorwerk naar ambachtelijk werk, van zwaar lichamelijk werk naar lichter werk, meer buiten zijn en iets met je liefde voor planten doen of een steentje bijdragen aan de maatschappij. Een paar vragen om je te inspireren:

• Wat spreekt je in je huidige werk niet aan?

• Wat mis je in je huidige werk?

• Welke talenten zet je nu niet in? Wil je daarvan je nieuwe werk maken?

Meer inspiratie nodig?

• Doe de beroepskeuzetest van 123test.nl.

• Onze tienduizenden vacatures kunnen ook veel inspiratie opleveren. Zoek eens alleen op je postcode en kijk wat er in jouw omgeving voor banen en werkgevers zijn. Wat spreekt je aan, en wat juist niet - en vooral: waarom is dat?

• Kijk wat de mogelijkheden zijn bij je huidige werkgever: waar wil de organisatie naartoe en wat voor banen zijn daarbij relevant?

• Laat je inspireren door verhalen van anderen. Praat met (oud-) collega’s, vrienden, familie en andere ervaringsdeskundigen en lees online verhalen hoe anderen een overstap hebben ervaren en leer van hun tips. 

• Maak eventueel een Persoonlijk Ontwikkelingsplan.

Hulp bij carrièreswitch

Het UWV kan je helpen als je aan omscholing denkt. Als werkende en werkzoekende kun je gratis terecht voor advies bij een Leerwerkloket in jouw buurt. Bij het Leerwerkloket, een samenwerking tussen gemeenten, regionale opleidingscentra en het UWV, werken adviseurs die veel weten over loopbanen en opleidingen. Ook weten zij alles van leerwerktrajecten om jezelf om te scholen, waarbij je aan het werk gaat en tegelijkertijd een opleiding volgt. Werkgevers bieden dit aan om je tijdens het traject of daarna in dienst te nemen waardoor je zekerheid hebt van betaald werk. Vooral bedrijven in branches waar personeel moeilijk te vinden is, bieden leerwerktrajecten aan. Dit soort trajecten zijn er voor iedereen, ongeacht leeftijd of opleidingsniveau. In sommige gevallen betaalt het UWV (deels) de kosten van omscholing voor uitkeringsontvangers. Vraag het na bij je ‘adviseur werk’ van het instituut. Kijk ook eens op ikzoekloopbaanbegeleiding.nl. Zij bieden een duidelijk overzicht van loopbaanadviesbureaus in jouw regio. Een coach kost wat, maar de kans op succes is groot.

2. Carrièreswitch met of zonder opleiding

Er is vaak iets nieuws dat je moet leren voor een baan in een andere sector, waarvoor je een cursus tot volledige hbo-opleiding, (deels) online of op locatie, moet volgen. Er zijn ook werkgevers die opleidingen aanbieden, wat vaak staat aangegeven in de vacature. 

Waar liggen kansen? 

Een baan in een branche waar veel vraag naar personeel is, zoals het onderwijs, zorg of IT, zonder een opleiding daarvoor te hebben gevolgd, lijkt misschien een brug te ver. Er zijn echter kortere wegen die naar dit doel leiden. Ook op latere leeftijd, na je veertigste of vijftigste, is veel mogelijk. 

Onderwijs

Met de juiste vooropleiding en ervaring kun je bijvoorbeeld als ‘zij-instromer in het beroep’ in twee jaar jouw bevoegdheid halen en tegelijkertijd betaald ervaring opdoen voor de klas. ‘Zij-instromer in het beroep’ ben je als je vanuit een ander beroep leraar wordt. Dit traject volg je bij een lerarenopleiding. Soms betaalt de school waar je in dienst bent het traject, daar kunnen zij subsidie voor aanvragen. Ook zijn er een aantal gevallen waarbij je bevoegd leraar kunt zijn in het voortgezet onderwijs zonder lerarendiploma, bijvoorbeeld als jouw bekwaamheid is erkend voor een vak waarvoor geen lerarenopleiding bestaat. Dit komt vooral voor op het vmbo en in het praktijkonderwijs.

Zorg

Een reguliere mbo-niveau 4 opleiding tot verpleegkundige duurt maximaal 4 jaar, waarbij je in een BOL-traject (Beroeps Opleidende Leerweg) veel op school bent en een stage loopt. Er zijn echter ook mbo Verpleegkundige niveau 4 opleidingen die korter duren. Zo biedt ROC een online traject aan van 2 jaar voor iedereen die 21 jaar of ouder is. De overheid subsidieert vaak de kosten van de opleiding. Vaak is het mogelijk vrijstelling te krijgen voor één of meer onderdelen, wat afhangt van je werkervaring, diploma’s of eerdere gevolgde opleidingen en cursussen. 

IT

Ben je geïnteresseerd in een carrière in de IT? Overweeg dan een vierjarige deeltijd hbo-opleiding ICT. Deze studievorm stelt je in staat om in je eigen tempo te studeren, met een minimum van 8 contacturen per week in het eerste studiejaar. Buiten deze uren om ontwikkel je jouw vaardigheden verder door middel van (betaald) werkervaring en het uitvoeren van projecten, onderzoeken, opdrachten en zelfstudie. Een andere mogelijkheid is een duaal ICT-traject; een leer- en werktraject dat jou een hbo-diploma oplevert. Soms betaalt je werkgever jouw studiekosten en ontvang je vanaf dag één salaris. 

Het zijn voorbeelden van jezelf omscholen. Ook in de bouw en techniek kan men bijvoorbeeld moeilijk personeel vinden. Daarnaast bieden veel instellingen interne opleidingen aan waarmee je de benodigde certificaten kunt behalen. Uiteraard kan je ook voor jezelf beginnen en daarvoor eventueel cursussen volgen. Vergeet niet dat er genoeg beroepen zijn waar je zo kunt beginnen. Misschien word jij heel gelukkig (en gezond) van sportief werk als fietskoerier, help je graag klanten in een winkel of wil je het liefst gasten een leuke middag bezorgen in een lunchroom.

3. Ervaring opdoen

Misschien maak je wel een vliegende start door meteen een nieuwe baan te vinden in een andere branche. Maar het kan ook goed zijn om bijvoorbeeld een voortraject te volgen voordat je aan een leerwerktraject begint en zo eventuele twijfels wegnemen. Op een werkervaringsplek doe je nieuwe (onbetaald) werkervaring op; het is een soort stage lopen zonder dat je een opleiding volgt. Soms is het mogelijk een korte tijd proef te draaien of mee te lopen bij een bedrijf.

4. Solliciteren

Update je cv, werk je profiel bij op Nationale Vacaturebank, en reageer met de beste sollicitatie- en motivatiebrieven. Bij het opstellen van een brief voor een baan om een carrièreswitch waar te maken, is het zaak om de nadruk te leggen op de overdraagbare vaardigheden, relevante ervaring en eventuele nieuwe opgedane kennis. Begin met te verklaren waarom je geïnteresseerd bent in die sector of de specifieke functie en wat je motiveert om deze carrièreswitch te maken. Leg vervolgens uit hoe je eerdere ervaringen en vaardigheden uit een ander vakgebied juist waarde toevoegen aan de functie en het bedrijf. Toon aan dat je bereid bent om (nog meer) te leren en je aan te passen aan de nieuwe branche.

Hoewel we ons best doen om ervoor te zorgen dat alle informatie up-to-date en correct is, kunnen we geen garanties bieden over de volledigheid, betrouwbaarheid of nauwkeurigheid ervan.

Geraadpleegde bronnen: 

• UWV 

• Rijksoverheid