Wat betekent de dalende arbeidsproductiviteit voor werkend Nederland?

Volgens het CBS ging de arbeidsproductiviteit met 0,2 procent omlaag ten opzichte van 2023. En al lijkt dat een kleine verandering, het is wel een trend die werkend Nederland raakt.

Wat speelt er?

De groei van onze economie in 2024 komt door een stijging van het aantal gewerkte uren, met 1,2 procent. Kortom: we werken met z’n allen meer, maar de ‘output’, het bruto binnenlands product (bbp) per gewerkt uur, wordt juist iets minder. Dit is geen compleet nieuw fenomeen. De arbeidsproductiviteit in Nederland groeit al jaren minder hard. Ter vergelijking: in de tien jaar vóór 2013 nam de productiviteit gemiddeld met 0,8 procent per jaar toe, terwijl die groei de afgelopen tien jaar nog maar 0,2 procent per jaar was.

Wat betekent dit voor jou als werknemer?

Dat klinkt misschien wat abstract, maar de arbeidsproductiviteit is belangrijker voor ons dagelijks leven dan je zou denken. In een ontwikkelde economie zoals die van Nederland is groei in productiviteit op de lange termijn een drijvende kracht achter economische groei. Als de productiviteit gelijk blijft of daalt, kan dat invloed hebben op hoe snel lonen kunnen stijgen, hoeveel bedrijven willen investeren en zelfs op hoeveel geld er beschikbaar is voor ‘dingen’ zoals pensioenen en zorg. En hoe minder ‘winst’ we uit een gewerkt uur halen, hoe minder ruimte er ook is om bijvoorbeeld hogere salarissen te betalen.

Hoe komt het?

In het CBS-rapport staat niet waar de dalende arbeidsproductiviteit vorig jaar aan lag. Volgens de huiseconoom van BNR, Han de Jong, zijn er drie effectieve manieren om meer geld uit onze werkuren te halen: “Wees zuinig op sectoren met een hoge arbeidsproductiviteit, beperk de regels, voorschriften en rapportageverplichtingen en automatiseer en stroomlijn productieprocessen. En in dat rijtje past ook: gebruik zoveel mogelijk AI.”